بطور کلی سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک را می توان به پنج دسته زیر تقسیم کرد:
مقایسه نحوه عملکرد سیستم های مختلف اطفاء حریق
نحوه عملکرد |
نوع سیستم اطفاء حریق |
||||||
آیروسل |
آب |
مه یا پودر آب |
گازهای بی اثر |
هالوکربن ها |
CO2 |
فوم |
خنک سازی |
P |
P |
|||||
کاهش اکسیژن |
S |
P |
S |
P |
S |
||
اختلال در زنجیره سوخت |
P |
P |
S |
عامل اولیه: P عامل ثانویه: S
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی:
قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
کاربرد: از این سیستم در اطفاء حریق کلاس A و جهت خنک سازی کلاس های B و C استفاده می شود. برخی از کاربردهای آن عبارتند از ساختمان های اداری-مسکونی-تجاری، هتل ها، موزه ها، پارکینگ ها، ترانس های برق، تانک ها و مخازن نگهداری سوخت و مواد شیمیایی، کشتی ها، بنادر، انبارها
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی:
این سیستم از زیر مجموعه هایی مانند FM200، CO2،Inert Gas ، Novec 1230 و سایر سیستم های گازی تشکیل می شود که هرکدام از آنها دارای مزایا و معایبی بوده که در بخش آموزشی این سایت به آنها اشاره شده است.
سيستم هاى اطفاء گازى نقش مهمى در مفهوم اطفاى حريق دارند؛ به ويژه در مواردى كه ساير اطفاء كننده ها (به عنوان مثال سيستم هاى آبى) قادر به اين كار نيستند. در سا ل هاى اخير و پس از ممنوعيت هالون از سال 1994، تلاش هاى بسيارى جهت معرفى و به كارگيرى گازهاى ديگر صورت گرفته است. سازمانهایISO و NFPA سيزده نوع گاز از انواع ساكن مانند آرگون و نيتروژن و مخلوط آن ها و همچنين هيدروكربن هاى هالوژنه چون NOVEC 1230 و يا FM200را معرفى نموده است.
بطور کلی هر سیستم اطفاء حریق گازی از قسمت های زیر تشکیل شده است:
کاربرد: معمولاً از این نوع سیستم جهت اطفاء حریق کلاس های A، B و E استفاده می شود. برخی از کاربردهای آن عبارتند از تابلو های برق، تابلو های کنترل، تابلو های مخابراتی، سرورهای کامپیوتری، موتورهای برق، اتاق های UPS، اتاق های کنترل، اتاق های Marshaling
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری (آیروسل)
هر سیلندر آیروسل از ذرات بسیار ریز ترکیبات پتاسیم تشکیل می شود و بصورت حرارتی یا الکتریکی تحریک می شود. پس از تحریک، این ذرات از سیلندر خارج شده و با مخلوطی از گازها (اغلب CO2، N2 یا بخار آب) تشکیل ماده اطفاء کننده را می دهند. ترکیبات پتاسیم جهت یونیزاسیون نیاز به کمترین انرژی را داشته و این انرژی از خود حریق جذب می گردد. سپس یون های پتاسیم با یون های بوجود آمده از حریق (O, H, OH) ترکیب شده و بدون کاهش اکسیژن، واکنش های زنجیره ای حریق متوقف می گردد.
کاربرد: این سیستم تا به امروز تنها سيستم موجود در دنيا مي باشد كه مي تواند در 5 كلاس حريق A، B، C، E و F مورد استفاده قرار گیرد. برخی از کاربردهای آن عبارتند از تابلو های برق، تابلو های کنترل، تابلو های مخابراتی، سرورهای کامپیوتری، موتورهای برق، اتاق های UPS، اتاق های کنترل، اتاق های Marshaling، انبارهای مواد شیمیایی، دیزل ژنراتورها، پمپ ها
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم
این سیستم موثرترین روش جهت اطفاء حریق کلاس B (سوخت های مایع) است. همچنین در کلاس A نیز قابل استفاده می باشد. قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
کاربرد: انبارهای مواد شیمیایی، مخازن مواد نفتی و شیمیایی، آشیانه های هواپیما و هلیکوپتر، تاسیسات نفتی
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist)
اساس کار سيستم Water Mist همانگونه که از نامش برمي آيد بر اساس توليد غبار آب (مانند مه) مي باشد که به صورت توليد ذرات ريز آب در محيط تحت حفاظت عمل مي کند. قطر اين ذرات بين 300 تا 1000 ميکرون مي باشد و باعث می شود هدایت الکتریکی آب ازبین برود. در واقع این سیستم همانند سیستم اطفاء آبی، خاصیت خنک کنندگی و همانند سیستم اطفاء حریق گازی، مانع از رسيدن اکسيژن به حريق مي شود.
قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
درصورتی که مساحت تحت حفاظت زیاد باشد، بجای سیلندرهای آب و گاز از مخزن، پمپ و تجهیزات وابسته استفاده می شود.
کاربرد: توربین ها، پمپ ها، تاسیسات نفتی، کانال های کابل، موتورخانه ها
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک Vortex
: سیستم اطفاء حریق ورتکس (Vortex) یک سیستم هایبریدی آب به همراه نیتروژن است. جدول زیر مقایسه ای بین سیستم های اطفاء حریق آبی را نشان می دهد:
سیستم |
فلو آب به ازاء هر نازل (LPM) |
سایز هر قطره آب (µm) |
فشار کاری (PSIG) |
سرعت عملکرد |
Vortex |
7/3 |
10 |
25 |
زیاد |
پودر آب با فشار متوسط |
140 |
400- 1000 |
350 |
زیاد |
پودر آب با فشار زیاد |
30 |
50- 100 |
1500- 2500 |
کم |
اسپرینکلر |
بیش از 95 |
بیش از 1000 |
بیش از 20 |
متوسط |
کاربرد: توربین ها، پمپ ها، تاسیسات نفتی، کانال های کابل، موتورخانه ها